Polecane odmiany winorośli
Warunki klimatyczne Polski, a zwłaszcza występowanie ekstremalnie mroźnych zim, dyktują kryteria doboru odmian winorośli, jakie powinno się sadzić w naszym kraju. Odmiany winiarskie polecane do uprawy w polskich warunkach klimatycznych - przedstawia Roman Myśliwiec z winnicy Golesz w Jaśle.
Do uprawy w Polsce zdecydowanie najlepiej nadają się mieszańce międzygatunkowe winorośli. W ostatnich kilkudziesięciu latach zostało wyhodowanych wiele wartościowych odmian mieszańcowych. Z owoców tych odmian można uzyskać dobrej jakości wino, a przewyższają odmiany europejskie odpornością, plennością i łatwością uprawy.
Polecane odmiany winiarskie zostały podzielone na dwie grupy ze względu na tolerancję względem ujemnej temperatury:
• odmiany odporne na przemarzanie - o mrozowytrzymałości w granicach co najmniej -28° do -30°C, które można uprawiać na terenie całej Polski bez konieczności okrywania na zimę. Krzewy tych odpornych odmian mogą być prowadzone na wysokim pniu 140-180 cm w formach typu Y i T w rozstawie 3 m x 1 m;
• odmiany średnio odporne na przemarzanie - o mrozowytrzymałości w granicach od -20 do -25°C, które z wyjątkiem południowo-zachodniej Polski, powinny być okrywane na zimę. Ze względu na niewystarczającą w warunkach Polski mrozowytrzymałość, krzewy tych odmian powinny być prowadzone na średniej wysokości pniu 60-70 cm w formach typu sznur stały Casenave'a lub Guyota w rozstawie 2,0-2,5 m x 1 m. Również w taki sam sposób, ułatwiający ewentualne okrywanie, powinny być uprawiane odmiany deserowe, których zdecydowana większość jest co najwyżej średnio odporna na przemarzanie.
Odmiany odporne na przemarzanie przeznaczone na wina białe
• Aurora - odmiana wyhodowana we Francji. Odmiana bardzo plenna. Krzewy bez większych uszkodzeń wytrzymują mrozy do -28°C. Na choroby grzybowe stosunkowo odporna - w przeciętnych latach, nie wymaga ochrony chemicznej. Grona sąśredniej wielkości, cylindryczne, wydłużone, średnio zwarte lub luźne. Owoce osiągają pełną dojrzałość w drugiej dekadzie września. Jagody są małe lub średniej wielkości (ok. 13 mm średnicy), kuliste, jasnożółte, w pełnej dojrzałości z delikatnym różowym rumieńcem. Miąższ soczysty, słodki, bez wyczuwalnego aromatu. Wino jest lekkie, mało ekstraktywne, przeciętnej jakości, jednak bez negatywnych cech smakowo-aromatycznych. Wymaga kupażowania z innymi winami o wyraźniejszym aromacie i wyższym ekstrakcie.• La Crescent - bardzo obiecująca odmiana amerykańska z Minnesoty. Krzewy wytrzymują mrozy do -35°C, są średnio odporne na choroby grzybowe. Grona średniej wielkości, wydłużone. Pora dojrzewania owoców wczesna. Jagody małe, kuliste, barwy żółtawej z brązowawym rumieńcem od strony nasłonecznionej. Miąższ słodki (ok. 20% cukru), smaczny. Wino dobrej jakości, lekkie, bez mieszańcowych posmaków, o bardzo przyjemnym morelowym aromacie. Odmiana nowa, mało znana w Polsce.
• Prairie Star - odmiana hodowli Elmera Swensona z kolekcji tzw. odmian północy. Wytrzymuje mrozy nawet do -40°C. Odporność na choroby grzybowe średnio wysoka. Grona są średniej wielkości, wydłużone i luźne. Pora dojrzewania owoców wczesna do średnio wczesnej. Jagody średniej wielkości lub małe, kuliste, żółtozielone. Wino dobrej jakości, bez wyraźnego aromatu, ale i bez niekorzystnych cech mieszańcowych. Odmiana mało znana w Polsce.
• Saint Pepin - nowa odmiana amerykańska z Minnesoty. Krzewy wytrzymują mrozy do ok. -32°C. Odporność na choroby grzybowe średnio wysoka. Grona są średniej wielkości, luźne. Pora dojrzewania owoców wczesna. Jagody średniej wielkości lub małe, kuliste, żółtozielone. Zawartość cukru w owocach zazwyczaj przekracza 20%. Wino dobrej jakości o przyjemnym owocowym aromacie. Odmiana nowa, na razie mało rozpowszechniona w Polsce.
• Swenson Red (synonim 'Elmer')- odmiana legendarnego amerykańskiego hodowcy Elmera Swensona. Wzrost krzewów jest bardzo silny. Krzewy wytrzymują mrozy do -30°C. Odmiana dość podatna na mącznika rzekomego. Na pozostałe choroby, np. szarą pleśń, wystarczająco odporna. Grona średniej wielkości, cylindryczne, średnio zwarte lub luźno, nierównomiernie wypełnione z powodu skłonności do osypywania się zawiązków jagód. Owoce dojrzewają średnio wcześnie, przeważnie w drugiej połowie września. Jagody średniej wielkości (ok.16 mm), kulistawe, purpuroworóżowe. Miąższ średnio zwarty, winno-słodki, bardzo smaczny, z malinowo-truskawkowym posmakiem. 'Swenson Red' jest odmianą kłopotliwą w uprawie ze względu na złe zawiązywanie owoców. Aby tę wadę zminimalizować należy krzewy intensywnie nawozić, najlepiej obornikiem i bezpośrednio przed kwitnieniem uszczykiwać wierzchołki wszystkich latorośli. Powoduje to lepsze odżywianie kwiatostanów, a owoce są lepiej wykształcone. Wymaga wyższych sposobów formowania. Z owoców 'Swenson Red' można zrobić bardzo dobrej jakości, słodkie wino likierowe (wzmacniane). Na wina wytrawne odmiana się nie nadaje, gdyż wyczuwalne są niekorzystne posmaki mieszańcowe.
Odmiany odporne na przemarzanie na wina czerwone
• Cascade - odmiana francuskiego pochodzenia. Plenność krzewów jest wysoka. Krzewy rosną średnio silnie, z tendencją do zagęszczania. Krzewy znoszą mrozy ok. -28° do -30°C i są odporne na choroby grzybowe. Grona średniej wielkości, jagody małe (ok. 12 mm), czarnofioletowe. Pora dojrzewania owoców wczesna - zbiór na wino w drugiej połowie września. Miąższ jest soczysty, sok słabo barwiący. Wino lekkiego typu, jasnoczerwone, o niskiej zawartości tanin, przeciętnej jakości, do kupażowania z innymi winami o bardziej zdecydowanym charakterze. Wartość odmiany związana jest głównie z niezawodnością w plonowaniu.• Frontenac - nowa, znana z wysokiej odporności na mróz odmiana amerykańska z Minnesoty. Krzewy wytrzymują mrozy w granicach -35°C i są w wysokim stopniu odporne na choroby grzybowe. Grona są średniej wielkości do dużych, stożkowate, luźne. Owoce dojrzewają dość późno (na początku października) i mają zazwyczaj dość wysoką zawartość kwasów organicznych. Jagody są średniej wielkości lub małe, kuliste, granatowofioletowe. Wino zawiera dużo czerwonego barwnika, jest kwaskowe, z aromatem świeżych wiśni, tytoniu, dojrzałej czerwonej papryki i białego pieprzu. Ze względu na późniejszą porę dojrzewania odmiana powinna być uprawiana na dobrze nasłonecznionych stanowiskach.
• Heridan - odmiana amerykańska, zbliżona w cechach do gatunku Vitis riparia, bliżej nieznanego pochodzenia. Prawdopodobnie jest to jedna z selekcji wyhodowanych na Uniwersytecie w Minnesocie. Wzrost krzewów jest średnio silny, plenność średnio wysoka. Wytrzymałość na mróz w granicach -30°C, odporność na choroby wysoka - w dotychczasowej uprawie w Polsce (winnica Golesz w Jaśle) odmiana nie wymagała ochrony chemicznej. Tworzy grona średniej wielkości lub małe, cylindryczne, zwarte. Jagody są małe, kuliste, granatowe. Wino wyprodukowane z owoców tej odmiany ma dobrą strukturę, jest ciemnoczerwone, o dość typowych cechach V. riparia - "kabernetowa" nuta (zielona papryka, pomidor, świeże siano).
• Leon Millot - mutant odmiany 'Marechal Foch', hodowli francuskiej. Krzewy rosną bardzo silnie i znoszą bez większych uszkodzeń mrozy do -28°C. Odmiana jest średnio odporna na choroby grzybowe, dość podatna na mączniaka rzekomego. Grona są małe, zwarte. Pora dojrzewania owoców jest średnio wczesna (koniec września). Jagody są małe, czarnofioletowe. Sok jest słodki, bardzo smaczny, najsmaczniejszy spośród odmian polecanych na czerwone wina. Wino o dość dobrej jakości, średniej zawartości czerwonego barwnika, niskiej kwasowości.
• Marechal Foch - odmiana wyhodowana we Francji. Plenność krzewów jest wysoka. Krzewy znoszą mrozy do -30°C. Odmiana wykazuje wysoką odporność na choroby grzybowe i zazwyczaj nie wymaga ochrony chemicznej. Wzrost krzewów bardzo silny ze skłonnością do zagęszczania. Owoce są drobne (ok. 10 mm), czarnofioletowe, dojrzewają w trzeciej dekadzie września. Wino ma średnią zawartość czerwonego barwnika. W winie przeważa aromat bzu i tytoniu.
Odmiany średnio odporne na przemarzanie przeznaczone na wina białe
• Bianca - odmiana wyhodowana na Węgrzech. Plenność krzewów jest dobra. Odmiana o znacznej odporności na choroby grzybowe, rzadko wymaga opryskiwań. Krzewy wytrzymują mrozy do -25°C, a po uszkodzeniach bardzo dobrze się odbudowują. Grona niewielkie, średnio zwarte lub luźno osadzone. Owoce osiągają dojrzałość zbiorczą w drugiej połowie września. Przetrzymywane dłużej na krzewach zyskują na smaku i gromadzą znaczne ilości cukru, często powyżej 20%. Jagody kulisto-elipsoidalne, żółtawe. Miąższ zwarty, aromatyczny, słodki,o bardzo przyjemnym smaku. Wino bardzo dobrej jakości, o wyraźnej mineralności i nieco podwyższonej zawartości garbników.• Hibernal - nowa odmiana niemiecka. Plenność roślin jest wysoka. Pędy drewnieją bardzo dobrze i bez większych uszkodzeń znoszą mróz do -25 °C. Odporność na choroby grzybowe średnio wysoka. Wzrost krzewów jest umiarkowanie silny, wyrównany i niesprzyjający zagęszczaniu. Polecana forma prowadzenia krzewów - Casenave'a. Owoce średniej wielkości (ok. 14 mm), jasnozielone zebrane w zwarte grona. Pora dojrzewania owoców późna, zbiór na wino w październiku, możliwie jak najpóźniej, na krótko przed spodziewanymi przymrozkami. Odmiana wcześniejsza od 'Rieslinga' 1-2 tygodni. Pomimo późnej pory dojrzewania, w owocach gromadzi się dużo cukru, w cieplejszych latach znacznie powyżej 20%.
• Jutrzenka - odmiana polska, wyhodowana w winnicy Golesz w Jaśle. Wzrost krzewów umiarkowanie silny, wyrównany, plenność dobra. Drewnienie łozy wczesne. Krzewy bez większych uszkodzeń znoszą spadki temperatury do -24°C. Krzewy są średnio odporne na choroby grzybowe, wymagają w mniej sprzyjających latach podstawowej ochrony (2-3 opryskiwania), przed mączniakiem rzekomym. Grona średniej wielkości, stożkowato-cylindryczne są średnio zwarte. Pora dojrzewania owoców średnio wczesna, zazwyczaj druga lub trzecia dekada września. Jagody średniej wielkości (ok. 16 mm), kulistawe i żółtozielone. Miąższ średnio zwarty, o bardzo intensywnym aromacie świeżej mięty i liści czarnej porzeczki. Owoce 'Jutrzenki' stanowią wartościowy surowiec do wyrobu win likierowych wzmacnianych oraz do aromatyzowania zbyt neutralnych kupaży.
• Muskat Odeski - odmiana ukraińska. Plenność krzewów jest średnia. Wytrzymałość na mróz niezbyt wysoka, bo do -22°C. 'Muskat Odeski' rozpoczyna wegetację wcześnie i jest często uszkadzany przez spóźnione przymrozki wiosenne. Odporność odmiany na choroby jest wysoka. Grona niewielkie, często rozgałęzione i luźne. Owoce dojrzewają średnio wcześnie - zbiór na wino w drugiej połowie września. Jagody średniej wielkości (ok. 14 mm) lub małe, kulistawe, barwy bursztynowej. Miąższ soczysty, słodki, smaczny, o wyraźnym muszka-towym aromacie i posmaku. Owoce są dobrym surowcem na soki. Wina wytworzone z owoców 'Muskat Odeski' są bardzo dobrej jakości, o muszkatowym aromacie i stosunkowo niskiej zawartości kwasów organicznych.
• Seyval Blanc (synonim 'Seyve-Villard 5-276') - odmiana pochodzi z Francji. Krzewy wytrzymują mrozy do ok. -26°C, a ich wzrost w okresie wegetacji jest średnio silny. Odporność 'Seyval Blanc' na choroby grzybowe jest wysoka, ale w wilgotnych latach owoce mogą być uszkadzane przez mączniaka rzekomego i szarą pleśń. Grona średniej wielkości czasem duże, stożkowato-cylindryczne, często rozgałęzione i dość zwarte. Pora dojrzewania owoców jest średnio późna - początek października. Owoce należy zbierać możliwie późno, przed spodziewanymi przymrozkami. Jagody średniej wielkości (ok. 12 mm), kuliste i jasnozielone. Miąższ soczysty, winnosłodki. Wino z owoców tej odmiany jest dobrej jakości, o wysokim ekstrakcie i podwyższonej zawartości kwasów organicznych.
• Sibera - nowa odmiana niemiecko-czeska. Plenność krzewów na lżejszych glebach jest wysoka, na ciężkich, gliniastych średnia. Pędy zaczynają drewnieć bardzo wcześnie i drewnieją na całej długości już na początku września. Krzewy znoszą mrozy do -26°C. Są natomiast dość podatne na przymrozki wiosenne ze względu na wczesne rozpoczynanie wegetacji. Odmiana o znacznej odporności na mączniaka rzekomego i szarą pleśń. Odmiana podatna na mączniaka prawdziwego. Grona średniej wielkości, luźne. Pora dojrzewania owoców średnio późna. Jagody kuliste (średnica ok. 16 mm), w pełnej dojrzałości zielonkawe z jaśniejszym woskowym nalotem na powierzchni. Zawartość cukru w owocach zazwyczaj jest na poziomie 16-18%. Wino dobrej jakości w typie 'Rieslinga'.
Odmiany średnio odporne przeznaczone na wina czerwone
• Cabernet Cortis - nowa odmiana niemiecka. Wzrost krzewów średnio silny, plenność średnia. Odmiana dość wcześnie rozpoczyna wegetację, dlatego może być uszkadzana przez spóźnione przymrozki wiosenne. Pędy drewnieją wcześnie i są dość odporne na przemarzanie, wytrzymują ok. -22°C. Odmiana stosunkowo odporna na choroby grzybowe. Grona cylindryczne, wydłużone. Owoce dojrzewają pod koniec września, kilka dni wcześniej od 'Pinot Noir'. Jagody kuliste, małe, granatowe. Wino charakteryzuje się wysokim ekstraktem oraz wysoką zawartością barwników i garbników.• Regent - nowa niemiecka odmiana na dobrej jakości czerwone wino. Wzrost krzewów średnio silny, plenność dobra. Pora dojrzewania owoców średnio wczesna do średnio późnej (początek października). Owoce średniej wielkości, średnio zwarte, barwy granatowej. Wytrzymałość krzewów na mróz w okresie głębokiego spoczynku zimowego do -24°C. Odporność krzewów na choroby grzybowe jest średnio wysoka - w przeciętnych latach wymagane jest 2- lub 3-krotne opryskanie plantacji przeciwko mączniakowi rzekomemu. Tak na choroby, jak i na mróz 'Regent' jest odmianą odporniejszą od 'Rondo'. Wino bardzo dobrej jakości, o południowym charakterze, ciemnoczerwonej barwie, średniej zawartości garbników, ale dobrze zrównoważone i ekstraktywne.
• Roesler - nowa odmiana austriacka. Plenność krzewów dobra. Odporność krzewów na przemarzanie zbliżona do odmiany 'Regent' (do -23 °C). Odporność krzewów na mączniaka rzekomego niższa od odmiany 'Regent', a na szarą pleśń stosunkowo wysoka. Grona średniej wielkości, stożkowate, zwarte. Owoce dojrzewają na przełomie września i października, kilka dni wcześniej od odmiany 'Zweigelt'. Jagody są średniej wielkości lub małe, kuliste, granatowe. Wino bardzo dobrej jakości, pełne, ekstraktywne, z wysoką zawartością barwników i tanin, o posmaku jeżyn.
• Rondo - nowa odmiana niemiecko-czeska. Plenność wysoka. Wzrost krzewów umiarkowanie silny. W okresie głębokiego spoczynku zimowego krzewy znoszą mrozy do -23°C. Wcześniej rozpoczynają wegetację i dlatego mogą być uszkadzane przez spóźnione przymrozki wiosenne. Odmiana średnio odporna na choroby grzybowe. Przy dużym nasileniu chorób ochrona chemiczna konieczna. Pora dojrzewania owoców wczesna, zbiór na wino zazwyczaj w połowie września. Owoce średniej wielkości (ok. 16 mm), granatowe. Wino bardzo dobrej jakości, o rubinowej barwie oraz przyjemnym czereśniowym aromacie.
Odmiany deserowe średnio odporne na mróz
• Agat Doński - odmiana rosyjska. Plenność krzewów bardzo wysoka. Jak na odmianę deserową o dużych owocach jest stosunkowo odporna na przemarzanie. 'Agat Doński' wytrzymuje mrozy do około -26°C. Odporność na choroby średnio wysoka. W warunkach bardziej wilgotnych gleb gliniastych dojrzewające owoce są podatne na gnicie, dlatego krzewy powinny być uprawiane na lżejszych, suchszych glebach i prowadzone w formach, które umożliwiają rozmieszczenie owoców wyżej nad ziemią. Grona duże, stożkowato-cylindryczne, średnio zwarte lub luźne, o atrakcyjnym wyglądzie. Owoce dojrzewają wcześnie, zazwyczaj w pierwszej połowie września, a w gorących latach w sierpniu. Jagody duże (ok. 20 mm), kuliste, granatowe.• Alden - późniejsza odmiana hodowli amerykańskiej. Plenność roślin jest wysoka. Odporność na choroby średnio wysoka - rośliny mogą wymagać podstawowej ochrony przed mączniakiem rzekomym. Krzewy wytrzymują mrozy do -25°C. Grona są średniej wielkości, rzadziej duże, luźne. Jagody duże (ok. 20 mm), kulisto-elipsoidalne, czerwonogranatowe z popielatym nalotem woskowym na powierzchni, dojrzewają w pierwszej dekadzie października. Miąższ mięsisto-soczysty, o charakterystycznym "landrynkowym" posmaku, smaczny. Ze względu na silny wzrost krzewy wymagają form bardziej przestrzennych. Owoce odmiany 'Alden' mogą być także wykorzystywane do wyrobu dobrej jakości słodkich win likierowych (wzmacnianych).
• Arkadia (synonim 'Nastia') - odmiana ukraińska. Plenność krzewów bardzo wysoka. Wytrzymałość odmiany na mróz i odporność na choroby grzybowe niezbyt wysoka. Krzewy powinny zimować pod przykryciem. Grona duże lub bardzo duże, średnio zwarte, atrakcyjne. Pora dojrzewania owoców wczesna. W cieplejszych latach okazałe owoce dojrzewają już na przełomie sierpnia i września. Jagody duże, o oryginalnym jajowatym kształcie, jasnożółte. Miąższ zwarty, mięsisty, bardzo smaczny. Należy silnie redukować plonowanie pozostawiając na każdym z pędów tylko jedno grono, a na całym krzewie maksymalnie 4-5 kg owoców. Jedna z najlepszych odmian do uprawy towarowej pod osłonami.
• Einset Seedless - beznasienna odmiana amerykańska. Plenność krzewów średnia. Dość podatna na mączniaka rzekomego, na pozostałe choroby atakujące winorośl wystarczająco odporna. Spośród znanych w Polsce odmian beznasiennych najbardziej wytrzymała na przemarzanie. Krzewy wytrzymują mrozy do ok. -27°C. Grona średniej wielkości stożkowato-cylindryczne. Pora dojrzewania owoców wczesna - połowa września. Jagody również średniej wielkości (ok. 15 mm), kuliste, różowe. Miąższ soczysty, bardzo słodki, smaczny, o posmaku truskawkowo-malinowym.
• Frumoasa Albae - odmiana pochodzi z Mołdawii. Krzewy owocują regularnie i obficie. Mrozowy trzy małość do -22°C. W suchych i gorących latach lub w uprawie tej odmiany pod osłonami, problemy może sprawiać mączniak prawdziwy. Jednak odmiana uprawiana na silnie nasłonecznionych, południowych stanowiskach dojrzewa dużo wcześniej, niekiedy już na początku września. Wytworzone grona są duże lub bardzo duże, stożkowate, rozgałęzione i równomiernie wypełnione. Owoce dojrzewają dość późno - zazwyczaj na przełomie września i października. Jagody także są duże, kulisto-elipsoidalne, żółtozielone lub jasnożółte. Mają miąższ zwarty, kruchy, bardzo smaczny, z delikatnym muszkatowym posmakiem.
• Jelena (synonim 'Muskat Letni') - odmiana pochodząca z Mołdawii. Plenność krzewów dobra. Wytrzymałość na przemarzanie do -20°C. W uprawie polowej krzewy powinny zimować pod przykryciem. Odmiana dość podatna na mączniaka rzekomego i w mniejszym stopniu na szarą pleśń. Grona są średniej wielkości, luźne. W ciepłych zakątkach ogrodu owoce dojrzewają już w drugiej połowie sierpnia. Jagody najczęściej duże, o oryginalnym jajowatym kształcie, jasnożółte. Miąższ zwarty, mięsisty, kruchy, bardzo smaczny, z wyraźnym muszkatowym posmakiem.
• Kodrianka - również odmiana mołdawska. Krzewy wytrzymują mrozy do -22°C i są średnio wrażliwe na mączniaka rzekomego. Pod osłonami owoce mogą być porażane przez szarą pleśń. Grona duże, stożkowate. Pod osłonami grona bardzo duże, o masie często przekraczającej 1 kg. Pora dojrzewania owoców wczesna - początek września. Jagody duże, o kształcie jajowatym, granatowe. Z powodu złego zawiązywania owoce są bardzo często nierównej wielkości, o znacznym udziale jagód zdrobniałych. Zdarza się to częściej w uprawie polowej. Skórka mocna, miąższ zwarty, bardzo smaczny, o przyjemnym czekoladowym posmaku.
• Kristaly - odmiana hodowli węgierskiej. Plenność krzewów wysoka. Rośliny wykazują wysoką tolerancję na mróz (do -25°C) oraz odporność na mączniaka rzekomego. Są dość podatne na szarą pleśń. Odmiana silnie atakowana przez przędziorki. Jest to jedna z najwcześniejszych odmian deserowych do uprawy polowej. Tworzy grona średniej wielkości. Owoce dojrzewają bardzo wcześnie, często już w sierpniu. Jagody są również średniej wielkości, kuliste, jasnożółte. Miąższ zwarty, słodki, smaczny.
• Muskat Bleu (synonim 'Aromato') - odmiana szwajcarska. Plenność dobra, wzrost krzewów umiarkowanie silny. Mrozowytrzymałość krzewów do ok. -24°C. W stosunku do innych odmian deserowych pochodzenia wschodniego, wyraźnie odporniejsza na choroby grzybowe. Grona zazwyczaj średniej wielkości. Jagody średniej wielkości, elipsoidalne. Miąższ średnio zwarty, o przyjemnym posmaku muszkatowym, bardzo smaczny.
• Nero - odmiana pochodzi z Węgier. Plenność krzewów dobra. Wytrzymałość roślin na mróz raczej niska (do -20°C), dlatego krzewy powinny zimować pod przykryciem. Odporność na choroby średnia. Grona zazwyczaj są średniej wielkości, stożkowato-cylindryczne i średnio zwarte. W cieplejszych latach owoce dojrzewają już w drugiej połowie sierpnia. Jagody także średniej wielkości, kulisto-elipsoidalne i granatowe. Miąższ delikatny, słodki oraz bardzo smaczny. Odmian ceniona m.in. za względu na smak owoców.
• Palatina - odmiana hodowli węgierskiej, bardziej znana w Polsce pod nazwą 'Prim'. Plonuje regularnie i obficie. Wytrzymałość na mróz do -22°C. Odmiana średnio wrażliwa na choroby grzybowe. Grona średniej wielkości, rzadziej duże, stożkowato-cylindryczne, średnio zwarte. Owoce dojrzewają wcześnie, zazwyczaj w pierwszej dekadzie września. Jagody średniej wielkości do dużych, kulisto-elipsoidalne, bursztynowożółte. Miąższ średnio zwarty, kruchy, bardzo smaczny, o muszkatowym posmaku.
• Perła Zali - odmiana pochodząca z Węgier. Plenność dobra. Wzrost krzewów silny. 'Perła Zali' wytrzymuje mrozy do -22°C. Odporność na choroby grzybowe średnio wysoka. Grona średniej wielkości do dużych, stożkowate i luźne. Jagody średniej wielkości, kulisto-elipsoidalne i żółtozielone. Owoce dojrzewają wcześnie, zazwyczaj do połowy września. Grona mają duży udział jagód zdrobniałych. Miąższ jest średnio zwarty, smaczny, ze słabym muszkatowym posmakiem.
• Schuyler - znana w Polsce odmiana pochodzenia amerykańskiego. Wzrost krzewów jest silny, a ich plenność bardzo wysoka. Wytrzymałość odmiany na mróz do -24°C. Rośliny są podatne na mączniaka rzekomego i trzeba wykonać 2 lub 3 opryskiwania podczas wegetacji. Grona średniej wielkości, rozgałęzione, stożkowato-cylindryczne, średnio zwarte. Owoce dojrzewają wcześnie, często już na przełomie sierpnia i września. Jagody średnicy - ok. 15 mm, kuliste, granatowe z jasno-popielatym nalotem woskowym na powierzchni. Miąższ soczysty, słodki, o neutralnym smaku. Skórka jest dość twarda, kwaskowata.
Roman Myśliwiec
Warzywa 2,3,4/2009r
Warzywa 2,3,4/2009r